Demodex canis akarı normal kanin deri faunasının bir üyesidir ve sağlıklı köpeklerin çoğunda az sayıda bulunur. Parazit genellikle kıl foliküllerinde ve daha nadiren de hücrelerinden, yağından ve epidermal doku artıklarından beslendiği yağ bezlerinde bulunur. Yeni doğan köpek yavruları enfeksiyonu yaşamlarının ilk günlerinde anneleri olan dişi köpeğe temas etmeleri nedeniyle alırlar. Demodikozis veya foliküler uyuz, köpeklerde görülen parazitik bir deri hastalığıdır ve folikülit ile yağ bezlerinde enflamasyona sebep olan Demodex akarlarının masif proliferasyonu ile karakter izedir. Akarların proliferasyonu muhtemelen konağın genetik ve/veya immünolojik anormalliklerinden kaynaklanmaktadır.

Klinik bulgular

Lokalize veya deskuamatif demodikozis, birkaç küçük, yuvarlak, mavimsi-gri, pullu, kaşıntısız, kıl kaybı olan alanlar şeklindedir ve tipik olarak yüzde, göz çevresinde ve ön bacaklardadır. Hastalığın bu şekli en sık olarak 3 ila 6 aylık köpeklerde görülür (juvenil demodikozis); vakaların %90’ın da spontan iyileşme gösteren selim bir gidişatı vardır. Kulak kanalındaki akarlarların lokal proliferasyonu pruritik ve seruminöz otitis eksterna ile sonuçlanır ki bu da demodikozisin en nadir görülen şeklidir.

Kanin jeneralize demodikozisi (CGD) köpeklerde görülen en şiddetli deri hastalıklarından birisidir. Hastalığın tedavisi zor hatta bazen de imkansızdır. Demodikozisin jeneralize şekli, en az beş lokalize bulguun bulunması veya hastalığın tipik lokalizasvorlarında (baş ön bacaklar) en az üçünü çenen vücut parçalarının çoklu tutulumu şeklinde tanımlanır. Folikülit yaygındır ve özellikle de hastalık sekonder pyoderma ile şiddetlenmişse periferik lenfadenopati de görülebilir. Bu vakalarda, bakteri (hafif vakalarda Staphylococcus intermedius ve hastalığın en ağır şeklinde Pseudomonas aeruginosa ve Proteus mirabilis) kabuklanmaların altında prolifere olur ve haftalar veya aylar içerisinde kronik, kabuklu, pürülan, hemorajik folikulite ve fronkülite sebep olur.

Jeneralize demodikozis genellikle genç yaşta (3 ila 1 8 aylık köpeklerde) ortaya çıkar ve vakaların %90’ında lokalize şekildedir. Fakat sıklıkla geç tanı alır (juvenil demodikozis). Erişkin başlangıçlı demodikozis 1.5-2 yaşlarında veya daha sonra ortaya çıkar. Bu vakalarda, immünosupresif ilaçlar veya diğer bazı sistemik hastalıklar (hipotiroidi, Cushing hastalığı, alerjik dermatit, diabetes mellitus, lenfoma, meme adenokarsinomu, hemanjiyosarkom vb.) tarafından indüklenen immün supresyon akarların proliferasyonunu kolaylaştırır. Pododemodikozis, pençe ve ayaklara sınırlı bir dermatit şeklinde karakterize olabileceği gibi aynı zamanda jeneralize demodikozisin bir parçası şeklinde de ortaya çıkabilir. Bu vakalarda dijital, interdijital ve plantar lokalizasyonlardaki patolojik süreçler hemen her zaman sekonder bir enfeksiyonla şiddetlenmiştir ve vakaların çoğunda sıklıkla topallama ile sonuçlanan derin dokulardaki ağrılı enflamasyon (selülit) ile birlikte bulunur. Pododemodikozis, sıklıkla kronik bir gidişata sahiptir ve vakaların çoğunda tedaviye dirençlidir.

• Pyoderma
• Dermatofitoz
• Baş uyuzu
• Akne
• Atopik dermatit
• Gıda alerjisi
• Sebore
• Otoimmün dermatopatiler (pemfigus kompleksi, lupus eritematozus)
• Juvenil selülitler
• Alerjik veya iritatif kontakt dermatit
• Dermatomiyozit

FELİN DEMODİKOZİS (KEDİLERDE DEMODEKS UYUZU)

Neden olan ajan: Demodex cati

Primer olarak siyam ve İran kedilerinde görülen nadir bir durumdur.

Klinik bulgular

Hastalık, göz kapaklarında, göz çevresinde, yüz, boyun ve vvithers bölgesinde tüy dökülen lokalize noktalar ve birçok vakada kaşıntı, kabuklanma ve kolay dökülen tüyler ile karakterizedir. Bazen jeneralize formu da gelişebilir.

Kedilerde, olası bir viral enfeksiyondan (FeLV, FIV) kaynaklanan immün supresyondan, demodikozis

GPİkiminin altında vatan hir knçııl olarak her zaman

Tedavi

Ciddi vakalarda genel tedavi protokolü: genel destekleyici tedavi, tanı ve altta yatan hastalığın tedavisi (alerjik dermatit, endokrin dermatopati) uzun vadeli bir kontrol edilebilirlik için en az tıbbi şampuanlarla durulama, mitisidal tedavi, sistemik antibakteriyel tedavi ve her 2-4 haftada bir kontrol muayenesi kadar önemlidir.

Mitisidal tedavi topikal (yüzeye! durulama) veya sistemik (oral ürünlerin uygulanması) olabilir. Diğer alternatif, makrosiklik laktonların oral veya spot-on uygulaması olabilir.

Mitisidal tedaviye ek olarak, tedavinin diğer formları da düşünülmelidir. Demodikozis vakalarının çoğu, sekonder bakteriyel enfeksiyonlarca komplike olduklarından dolayı, akarisidal ajanların topikal uygulamasının öncesinde bile sistemik antibiyotik tedavisini başlatmak önemlidir, böylece bu ajanların nüfuzu kolaylaştırılır ve cilt tahrişi azaltılır.